Plot or Flat Purchase
शहरांमध्ये आपली स्वतःची मालमत्ता असावी, हे अनेकांचे स्वप्न असते. नोकरी किंवा व्यवसायाच्या माध्यमातून मेहनत करून कमावलेल्या पैशातून Plot किंवा Flat खरेदी (Plot or Flat Purchase) करण्याची इच्छा असते. परंतु अशा व्यवहारांमध्ये काही महत्वाच्या गोष्टी लक्षात घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. अन्यथा, कायदेशीर अडचणीत सापडून आपला पैसा वाया जाऊ शकतो.
1. Property Documents Verification (मालमत्तेची कागदपत्रे तपासणी)
मालमत्तेच्या खरेदी-विक्री व्यवहारांमध्ये, सर्वप्रथम संबंधित मालमत्तेची मूळ कागदपत्रे (Original Documents) तपासणे अत्यावश्यक आहे. मालमत्तेचा खरा मालक कोण आहे, हे त्या कागदपत्रांवरून कळते. त्यामुळे विक्रेता त्यासंबंधीची विक्री करार (Sale Agreement), शीर्षक कागदपत्रे (Title Deed), ताबा प्रमाणपत्र (Possession Certificate) यांसारखी कागदपत्रे देत आहे का हे तपासणे गरजेचे आहे. ही कागदपत्रे वकिलांच्या मार्फत तपासून घेतल्यास, भविष्यातील अडचणींना सामोरे जाण्याची शक्यता कमी होते.
2. Title Verification (टायटल तपासणी)
प्रॉपर्टीच्या खरेदी विक्री व्यवहारांमध्ये Title Verification खूप महत्त्वाचे आहे. संबंधित मालमत्तेचे शीर्षक म्हणजे त्या मालमत्तेचा मालक कोण आहे हे सूचित करतं. जर मालमत्तेचे शीर्षक योग्य नसेल तर मालमत्ता खरेदी करण्याची प्रक्रिया अडचणीत येऊ शकते. म्हणून टायटल तपासताना, मालमत्ता वडीलोपार्जित, गिफ्ट, मृत्युपत्राद्वारे (Gift, Inheritance, Will) मिळालेली आहे का हे तपासणे गरजेचे आहे.
3. Seller Verification (विक्रेत्याची माहिती गोळा करणे)
मालमत्तेचे शीर्षक तपासल्यानंतर, विक्रेत्याची माहिती (Seller Information) गोळा करणे देखील आवश्यक आहे. विक्रेत्याच्या मानसिक स्थितीची शहानिशा करणे, अन्य सह-मालकांची संमती मिळवणे (Consent of Co-Owners) ही गोष्टी तपासून घेणे महत्त्वाचे आहे. अशा तपासणीमुळे, भविष्यातील कायदेशीर अडचणींना तोंड द्यावे लागणार नाही.
4. Drafting Sale Agreement (विक्री करार तयार करणे)
Plot किंवा Flat खरेदी करताना Sale Agreement तयार करणे गरजेचे आहे. या करारामध्ये मालमत्तेचा आकार (Property Size), वापर, किंमत (Price), अटी (Terms and Conditions) यांची स्पष्ट माहिती असावी. तसेच करारातील प्रत्येक गोष्ट योग्य प्रकारे तपासून घेतली पाहिजे. विक्री करार एकतर्फी न करता, दोन्ही बाजूंच्या सहमतीने तयार केला गेला पाहिजे.
5. Check Selling Chain (सेलिंग चेन तपासणे)
मालमत्ता किती वेळा विकली गेली आहे आणि कोणत्या व्यक्तीने ती खरेदी केली आहे, याची माहिती मिळवणे गरजेचे आहे. ही माहिती तुम्हाला मालमत्तेच्या आधीच्या कागदपत्रांवरून (Previous Ownership Documents) मिळेल. मालमत्तेची मालकी कोणाची आणि किती कालावधीसाठी राहील (Duration of Ownership) याची देखील माहिती मिळवणे फायद्याचे ठरेल.
6. Possession Certificate (ताबा प्रमाणपत्र तपासणे)
मालमत्ता खरेदी करताना अंतिम रक्कम (Final Payment) भरताना Possession Certificate तपासणे महत्त्वाचे आहे. संबंधित मालमत्तेत जर भाडेकरू (Tenant) राहत असेल तर, मालमत्ता रिकामी करावी आणि नोंदणीपूर्वी ताबा घेतल्याची खात्री करावी. नोंदणी होताच मालमत्तेचा ताबा तुम्हाला मिळावा याची काळजी घ्या.
निष्कर्ष (Conclusion)
शहरामध्ये फ्लॅट किंवा प्लॉट खरेदी करणे हे एक मोठे पाऊल असते. त्यामुळे अशा व्यवहारांमध्ये घाई न करता प्रत्येक गोष्टीची बारकाईने तपासणी करणे अत्यावश्यक आहे. योग्य कागदपत्रे, शीर्षक तपासणी, विक्रेत्याची माहिती आणि सेलिंग चेन यांसारख्या महत्वाच्या गोष्टी लक्षात घेऊनच मालमत्ता खरेदी करणे फायदेशीर ठरेल. अशा प्रकारे, आपण आपल्या गुंतवणुकीला सुरक्षित ठेवू शकतो आणि भविष्यातील अडचणींना टाळू शकतो.