एखाद्या शेतकऱ्याला शेतात जाण्यासाठी किंवा जमिनीच्या सीमा जाणून घेण्यासाठी नवीन रस्ता बनवायचा असल्यास त्याच्या जमिनीचा नकाशा असणे आवश्यक आहे.
आता शासनाने सातबारा आणि आठ-अ उताऱ्यासह जमिनीचा नकाशा ऑनलाइन उपलब्ध करून देण्यास सुरुवात केली आहे.
आता आपण गावाचा आणि शेतजमिनीचा नकाशा कसा काढायचा, तो कसा वाचायचा आणि सरकारचा ई-नकाशा प्रकल्प काय आहे याची सविस्तर माहिती पाहणार आहोत.
जमिनीचा नकाशा
शेतकरी मित्रांनो, अनेक शेतकऱ्यांकडे शेतीचा 7/12 असतो पण त्यांच्याकडे त्यांच्या शेतजमिनीचा नकाशा नसतो, त्यामुळे त्यांना भविष्यात शेतात जाण्यासाठी फूटपाथ किंवा रस्ता बनवायचा असल्यास किंवा भविष्यात जमीन विकताना पाहण्यासाठी जमिनीचे क्षेत्रफळ आणि त्यानुसार नकाशात क्षेत्रफळ कसे वाढवले आहे किंवा जमिनीची एकूण व्याप्ती किती आहे. हे जाणून घेण्यासाठी शेतकऱ्याकडे जमिनीचा नकाशा असणे अत्यंत आवश्यक आहे, त्यामुळे आज आपण या लेखात पाहणार आहोत की आपण आपल्या जमिनीचा नकाशा केवळ पाच ते दहा मिनिटांत मोबाईलवर कसा काढू शकतो, खाली दिलेली संपूर्ण माहिती वाचा. काळजीपूर्वक
ई-मॅप प्रकल्प म्हणजे काय?
भूमी अभिलेख विभागाच्या तालुकास्तरीय कार्यालयात विविध प्रकारचे नकाशे साठवले जातात. या नकाशांच्या आधारे जमिनीच्या सीमा निश्चित करण्याचा निर्णय घेतला जातो. त्यामुळे हे नकाशे महत्त्वाचे आहेत.
परंतु, हे नकाशे नाजूक अवस्थेत आहेत कारण ते फार पूर्वी म्हणजे १८८० पासून तयार केले गेले आहेत. त्यामुळे ते डिजिटल स्वरूपात उपलब्ध करून देण्यासाठी सरकारने ई-नकाशा प्रकल्प हाती घेतला आहे.
या अंतर्गत तालुकास्तरीय भूमी अभिलेख कार्यालयाचे उपअधीक्षक, विभाग नकाशे, भूसंपादन नकाशे, बिगरशेती नकाशे आदी नकाशे डिजीटल करण्यात येत आहेत.
त्यामुळे डिजिटल सातबारा, आठ-अ यासोबतच आता लोकांना डिजिटल नकाशाही ऑनलाइन पाहता येणार आहे.
जमिनीचा नकाशा ऑनलाइन कसा काढायचा
शेतकरी मित्रांनो, सर्वप्रथम तुम्हाला शेत जमिनीचा नकाशा काढण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारच्या या अधिकृत वेबसाइटवर (mahabhumi.gov.in) जावे लागेल.
जमिनीचा नकाशा पाहण्यासाठी सरकारच्या अधिकृत वेबसाईटवर जाण्यासाठी खालील बटनवर क्लिक करा.
- सर्वप्रथम, शेतकरी मित्रांनो, तुम्हाला तुमच्या मोबाईलवरील गुगल क्रोमवर ही वेबसाइट टाकून या वेबसाइटवर जावे लागेल
- शेतकरी मित्रांनो अधिकृत वेबसाईटवर गेल्यावर तुम्हाला त्या वेबसाईटचे होम पेज दिसेल जिथे तुम्हाला एक टेबल दिसेल (प्रीमियम सर्व्हिसेस) ज्यामध्ये तीन नंबरचा पर्याय असेल महाभुनकाशा (जमीन नोंदी असलेले नकाशे) तुम्हाला त्यावर क्लिक करावे लागेल.
- त्यानंतर तुमच्या समोर एक नवीन पेज उघडेल ज्यामध्ये तुम्हाला डाव्या बाजूला एक पर्याय दिसेल (Location) ज्यामध्ये तुम्हाला तुमचे राज्य निवडायचे आहे जे महाराष्ट्र असेल त्यानंतर खाली तुम्हाला एक पर्याय (श्रेणी) दिसेल.
- तुम्हाला दोन पर्याय दिले जातील (ग्रामीण, शहरी) जर तुम्ही शेतकरी किंवा ग्रामीण भागातील व्यक्ती असाल तर तुम्हाला ग्रामीण पर्याय निवडायचा आहे. आणि जर तुम्ही शहरी व्यक्ती असाल तर तुम्हाला हा अर्बन पर्याय निवडायचा आहे
- त्यानंतर खाली तुम्हाला तुमचा जिल्हा आणि तालुका निवडावा लागेल आणि नंतर तुम्हाला तुमच्या गावाचे नाव निवडावे लागेल आणि निवडल्यानंतर तुम्हाला या पर्यायावर (गाव) क्लिक करावे लागेल.
- त्यानंतर तुमच्या समोर तुमच्या निवडलेल्या गावाचा संपूर्ण शेतजमिनीचा नकाशा दिसेल
- त्यानंतर शेतकरी मित्रांनो तुम्ही तुमच्या गट क्रमांकानुसार तुमच्या शेतजमिनीचा नकाशा पाहू शकता.
- शेतकरी मित्रांनो, त्याच पानावर तुम्हाला (प्लॉट क्रमांकानुसार शोधा) नावाचा पर्याय दिसेल. मित्रांनो आता त्याच्या मदतीने तुम्ही तुमच्या जमिनीचा नकाशा बनवू शकता
- शेतकरी मित्रांनो, तुमच्या जमिनीचा नकाशा मिळवण्यासाठी तुम्हाला या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल (प्लॉट क्रमांकानुसार शोधा). तिथे क्लिक केल्यानंतर तुम्हाला तुमच्या जमिनीच्या 7/12 वरील गट क्रमांक टाकावा लागेल.
- मग शेतकरी मित्रांनो तुमच्या समोर तुमच्या जमिनीचा नकाशा उघडेल जो तुम्ही (प्लस आणि मायनस) पर्याय वापरून झूम इन करू शकता.