महाराष्ट्र राज्य सरकारने महाराष्ट्रातील पशुपालक आणि धनगर समाजातील नागरिकांना प्रोत्साहन देण्यासाठी राजे यशवंतराव होळकर महामेष योजना सुरू केली आहे. ही योजना मेंढीपालन व्यवसायाच्या वाढीसाठी महत्त्वपूर्ण ठरली आहे. 2017 पासून सुरू झालेल्या या योजनेत राज्यातील विविध जिल्ह्यांतील लाभार्थ्यांना आर्थिक मदत व प्रगत मेंढीपालनासाठी अनुदान दिले जात आहे.
महाराष्ट्रात 1 लाखांपेक्षा अधिक लोकांकडून मेंढीपालन व्यवसाय केला जातो. राज्यातील मेंढ्यांच्या संख्येत घट होत आहे तसेच धनगर समाजातील आर्थिकदृष्ट्या मागास लोकांना प्रोत्साहन देण्यासाठी या योजनेची सुरुवात केली जाते आहे.
योजनेचा उद्देश
या योजनेचा मुख्य उद्देश मेंढीपालन व्यवसायाच्या माध्यमातून भटक्या जमातींना आर्थिक स्वावलंबनाच्या दिशेने नेणे हा आहे. सध्याच्या काळात मेंढीपालन व्यवसाय कमी होत चालला आहे. त्यामुळे या योजनेद्वारे मेंढीपालनाला प्रोत्साहन देऊन पशुपालकांच्या आर्थिक स्थितीत सुधारणा करणे अपेक्षित आहे.
महामेष योजनेतून मिळणार फायदे
- योजनेत 20 मेंढ्या आणि 1 नर मेंढा वाटप केले जाते. यासाठी 75% अनुदान उपलब्ध आहे.
- मेंढ्यांच्या चराईसाठी 6000 रुपये प्रतिमाह, अशा चार महिन्यांसाठी 24,000 रुपये अनुदान दिले जाते.
- मेंढ्यांसाठी संतुलित पशुखाद्य पुरवण्यासाठी 50% अनुदान दिले जाते.
- भुमिहीन पशुपालकांना मेंढीपालनासाठी जागा खरेदीसाठी किंवा भाडेतत्त्वावर जागा घेण्यासाठी जागेच्या किंमतीवर 75% अनुदान दिले जाते.
- सुधारित देशी प्रजातीच्या 100 कुक्कुट पक्ष्यांच्या खरेदीसाठी 75% अनुदान दिले जाते.
अर्ज कसा करावा?
योजनेत अर्ज करण्यासाठी उमेदवारांनी ऑनलाईन अर्ज प्रक्रिया पूर्ण करणे आवश्यक आहे. अर्जदारांना Mahamesh योजनेच्या अधिकृत वेबसाईटवर जाऊन अर्ज सादर करावा लागेल. अर्जासाठी आधार क्रमांक आणि इतर आवश्यक कागदपत्रांची अपलोड करणे अनिवार्य आहे.
पात्रता:
- महामेष योजनेसाठी 18 ते 60 वर्षे वयोगटातील महाराष्ट्राचे नागरिक अर्ज करू शकतात.
- फक्त भटक्या जाती व जमातीतील नागरिकांसाठी ही योजना खुली आहे.
- योजनेत लाभांचे वाटप महिलांसाठी 30% आरक्षण आहे, तसेच अपंगांसाठी 3% आरक्षण आहे. यामुळे महिलांच्या नावावर अर्ज केल्यास अर्ज मंजूर होण्याची शक्यता अधिक आहे.
महत्त्वाचे मुद्दे
- अर्जदाराच्या कुटुंबातील एकाच व्यक्तीला योजनेचा लाभ मिळू शकतो.
- अर्जदाराने पशुपालनासाठी जागेची व्यवस्था स्वतः करणे आवश्यक आहे.
- जे नागरिक पूर्वी या योजनेचा लाभ घेतले आहेत, त्यांना पुनः अर्ज करता येणार नाही.
- 2024 वर्षासाठी अर्ज प्रक्रिया सुरू झाली आहे
योजना प्रकल्प स्थिती
योजनेचा प्रकल्प स्थिती तपासण्यासाठी mahamesh.org वर जाऊन योजनेच्या लाभार्थी लिस्ट किंवा अर्जाची स्थिती तपासता येते.
राजे यशवंतराव होळकर महामेष योजना
या योजनेंतर्गत मेंढीपालन करण्यासाठी स्थायी स्वरूपात पायाभूत सोयीसुविधांसह २० मेंढ्या आणि १ मेंढानर असलेला गट ७५% अनुदानावर दिला जातो. स्थलांतरीत पद्धतीने मेंढीपालनासाठी देखील याच प्रकारचे अनुदान दिले जाते. ज्यांच्याकडे स्वतःच्या २० ते ४० मेंढ्या आहेत त्यांना १ सुधारित नरमेंढा ७५% अनुदानावर दिला जातो. तसेच, ज्यांच्याकडे ४० ते ६० मेंढ्या आहेत त्यांना २ नरमेंढे, ६० ते ८० मेंढ्या असलेल्या लाभार्थ्यांना ३ नरमेंढे, आणि ८० ते १०० मेंढ्या असलेल्या लाभार्थ्यांना ४ नरमेंढे अनुदानावर वाटप केले जातात.
ज्यांच्याकडे १०० किंवा त्याहून अधिक मेंढ्या आहेत त्यांना ५ सुधारित नरमेंढे ७५% अनुदानावर दिले जातात. स्थायी मेंढीपालनासाठी २० मेंढ्या व १ मेंढानर असलेल्या गटांना पायाभूत सुविधा उपलब्ध करून देण्यासाठी ७५% अनुदान दिले जाते. स्थलांतरित पद्धतीच्या मेंढीपालनासाठी देखील याच प्रकारचे अनुदान दिले जाते.
या योजनेत संतुलित खाद्य उपलब्ध करण्यासाठीही अनुदानाचा समावेश आहे. स्थायी स्वरूपात मेंढीपालन करणाऱ्यांसाठी एप्रिल ते जुलै महिन्यांपर्यंत १०० ग्रॅम प्रती दिन प्रती मेंढी या प्रमाणे संतुलित खाद्य ७५% अनुदानावर दिले जाते. स्थलांतरित मेंढीपालन करणाऱ्यांसाठी जून ते जुलै महिन्यांमध्ये खाद्य उपलब्ध करून दिले जाते.
तसेच हिरव्या चाऱ्याचे मुरघस करण्यासाठी आवश्यक उपकरणे खरेदी करण्यासाठी ५०% अनुदान दिले जाते. पशुखाद्या कारखाने उभारण्यासाठीही ५०% अनुदान दिले जाते.
राजे यशवंतराव होळकर महामेष योजना महाराष्ट्रातील भटक्या जमाती व धनगर समाजातील नागरिकांना आर्थिक स्थैर्य व रोजगाराची संधी देणारी प्रभावी योजना आहे. मेंढीपालनासह विविध सहाय्यक अनुदाने या योजनेतून उपलब्ध करून देऊन ग्रामीण भागातील नागरिकांना चांगला उपयोग होतो.
योजनेच्या अधिकृत वेबसाईटवर जाऊन अर्ज प्रक्रिया सुरू करा आणि या योजनेचा लाभ घ्या.
Yes nice