बिटकॉइन हे एक डिजिटल चलन आहे या चलनाद्वारे पैसे जगभर पाठवता येतात. ही एक सुरक्षित जागतिक आणि करमुक्त चलन आहे यावर काही लोकांचा विश्वास बसल्याने या चलनाची लोकप्रियता आणि मूल्य वाढत आहे. ऑगस्ट 2013 अखेर जगात बिटकॉइन ने होणाऱ्या व्यवहारांची संख्या 1.5 बिलियन डॉलर गेली होती. हे आभासी चलन आहे. अनेक देशात याला कायदेशीर रित्या मान्यता नाही. बिटकॉइन साठवणे अगदी सोपे आहे. बिटकॉइन वर नियंत्रण ठेवण्यासाठी कुठलीही केंद्रीय संस्था नाही त्यामुळे इंटरनेटचा वापर करून बिटकॉइन द्वारा व्यवहार करता येतात.
जशा आपल्याला बँकांमधून नोटा मिळतात तसेच इतर ऑनलाईन साइटवर ये चलन तुम्हाला तुमच्याकडच्या पैशातून खरेदी करता येतं. हे एका कम्प्युटर कोड द्वारे इनक्रीप्टेड म्हणजे लॉक केलेलं असतं. ही खरेदी केल्यावर तुमचे वॉलेट तयार होत, ज्यात ही करन्सी तुम्ही साठवू शकता. अशी प्रत्येक खरेदी केल्यामुळे ब्लॉक तयार होतो. आणि या प्रक्रियेला मायनिंग म्हणतात.
2017 पर्यंत जगभरातल्या एक लाखाहून अधिक सुपर मार्केट चेन्स आणि मोठ्या दुकानदारांनी बिटकॉइनमध्ये व्यवहारांना मान्यता दिली होती.
बिटकॉइन चे दोन प्रकार पाडण्यात आले आहेत. एक म्हणजे क्लासिक बिटकॉइन ज्याचा सर्रास वापर होतो. अनेकदा म्हणजे हार्डफड कमिटकॉइन कॅश. क्लासिक बिटकॉइनची 1, 0.1, 0.01 0.001 अशी डिनॉमिनेशनही आहेत. म्हणजे कमी मूल्याचे बिटकॉइन तुम्ही खरेदी करू शकता.
बिटकॉइनचे फायदे काय?
- बिटकॉइन नेटवर्कमध्ये खुला आणि सर्वांना समान प्रवेश आहे; पारंपरिक बँकिंग प्रणाली मधील आर्थिक दृष्ट्या दुर्बल आणि विरुद्धच्या मानवी पूर्वग्रहापासून तो मुक्त आहे.
- आर्थिक दृष्ट्या असुरक्षित असलेले नागरिक त्यांच्या नातेवाईकांद्वारे परदेशातून जी रक्कम पाठवली जाते त्यावर अवलंबून असतात. सध्याचे मध्यस्थ उच्च शुल्क आकारतात. बिटकॉइनचे लाइटनिंग नेटवर्कद्वारे जवळपास शून्य शुल्कात त्वरित पैसे पाठवणे शक्य आहे.
- दीर्घकालीन भविष्याचा विचार करणाऱ्या लहान बचत करताना आता त्यांच्या क्रयशक्तीचे संरक्षण करणाऱ्या मालमत्तेत त्वरित प्रवेश आहे.
- अनेक देशांमध्ये, स्मार्टफोनचा प्रवेश आता बँकिंग प्रणालीच्या आवाक्या पेक्षा जास्त आहे, ज्यामुळे बिटकॉइन आर्थिक समावेशनासाठी एक संभाव्य शक्तिशाली साधन बनलेले आहे.
तोटे ?
क्रिप्टो घोटाळे: मोठ्या प्रमाणात मार्केटिंग केलेल्या लवकरच श्रीमंत होण्याविषयीच्या योजना या उच्च आणि जलद नफ्याचे आश्वासन देऊन नवोदितांना बिटकॉइन पासून दूर नेऊ शकतात.
- एकदा घोटाळ्यात हात पोळले की,गुंतवणूकदार बाजार पूर्णपणे टाळण्याची शक्यता असते.
- बहुतेक लहान बचतकर्ते त्यांच्या पैशांच्या बाबतीत जोखीम स्वीकारण्यास तयार नसतात.
- लहान बचत कर्त्यांना संकटाच्या वेळी त्यांच्या बचतीचा आधार घेणे आवश्यक आहे, त्यामुळे ते बिटकॉइनच्या अल्पकालीन अस्थिरतेबद्दल अधिक संवेदनशील असतात.
- बिटकॉइन च्या आसपासच्या नियामक अनिश्चितेमुळे जनतेला आपल्या काळातील उच्च कार्यक्षम आर्थिक मालमत्तेमध्ये गुंतवणूक करण्यापासून दूर ठेवण्याची शक्यता आहे.
- बिटकॉइन मधील विवेक पूर्ण गुंतवणुकीत किमान चार वर्षांच्या कालावधीसह खर्च सरासरी धोरणाचा समावेश असावा.
पैसे खर्च न करता मिळवता येतात बिटकॉइन
बिटकॉइन मायनिंग या प्रक्रियेतून पैसे न देता बिटकॉइन मिळवता येतात. यासाठी तुमच्या कम्प्युटरवर ओपन सोर्स मायनिंग सॉफ्टवेअर डाऊनलोड करावे लागतील. ते सॉफ्टवेअर बिटकॉइन नेटवर्कची आणि तुमच्या वर्चुअल करन्सी कनेक्ट करावे लागतील. बिटकॉइन मायनिंग मध्ये तुमचा कम्प्युटर पावर चा वापर बिटकॉइनच्या व्यवहारांसाठी आवश्यक गुंतागुंतीची गणित सोडवण्यासाठी केला जातो आणि यातूनही व्यवहारांची सत्यता तपासली जाते. या बदल्यात तुम्हाला काही प्रमाणात बिटकॉइन मिळतात. परंतु मायनिंग साठी लागणारी इंटरनेट आणि विज बिल यामुळे सगळ्यांनाच मायनिंग परवडत नाही.
बिटकॉइन वापर करता अनुभव अजूनही विक्सित होत आहे आणि स्वतःचा ताबा घेण्यासारख्या काही पैलूंचे अंतर ज्ञान नसून, ते भीतीदायक वाटू शकतात. तुलनात्मक कालावधीवर, आपण अजूनही डायल-अप इंटरनेट जोडणीच्या युगात वावरत आहोत. वापरकर्त्याच्या अनुभवांची संपूर्ण श्रेणी अंतज्ञानी बनण्याआधी आणि मोठ्या प्रमाणावर अनुसरण्यासाठी नवकल्पना आणि शिक्षण आवश्यक आहे.